Polacy są w czołówce, jeśli chodzi o zażywanie leków przypadających na jednego pacjenta. Wśród najczęściej kupowanych medykamentów znajdują się te na schorzenia układu krążenia (25,6%), przewodu pokarmowego i metabolizmu (23,7%) oraz układu nerwowego (8,1%). Łączne wydatki na leki w Polsce stanowią ok. 2,4% PKB i należą do najwyższych w Europie7. Jednocześnie spożycie leków w Polsce stale się zwiększa. Ma to związek z rosnącą liczbą ludności, rozwojem ekonomicznym, wydłużeniem średniej długości życia. Niestety spora część leków kupowana jest na zapas lub nie są przestrzegane zalecenia terapeutyczne w ich stosowaniu. Niewykorzystane leki
zawierają substancje wpływające negatywnie na środowisko naturalne. Lek wrzucony do zmieszanych odpadów trafi na wysypisko odpadów komunalnych, które najczęściej nie jest przystosowane do przyjmowania tego typu odpadów, a odcieki kierowane są do oczyszczalni ścieków komunalnych. Natomiast procesy oczyszczania ścieków nie są dostosowane do rozkładu substancji aktywnych zawartych w lekach.
Skutki
Niewłaściwa utylizacja leków niesie bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, ekonomiczne oraz ekologiczne dla pacjentów i środowiska. Przeterminowane leki to odpad niebezpieczny. Prawie wszystkie leki zawierają substancje nazywane problemowymi. Nie muszą to być toksyny, ale ich nadmiar może powodować niekorzystne procesy biochemiczne. Większość leków łatwo się rozpuszcza w wodzie, taka jest zasada ich działania w organizmie. Prowadzi to często do trudnych do przewidzenia przemian biochemicznych. Rozpuszczone leki wnikają w ten sposób do rzek i przenikają do wód gruntowych, następnie do wody pitnej. Związki chemiczne zawarte w lekach, które dostają się do wód i gleb, działają niekorzystnie na naturalną florę bateryjną, rośliny i zwierzęta, a ich działanie jest trwałe – nawet przez kilkadziesiąt lat.
Opracowano na podstawie: Broszury Zespołu ds. Zrównoważonego Rozwoju
i Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw