W sierpniu 2024 r. na stronie internetowej Ogólnopolskiego Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP) zaprezentowana została publikacja pn. “Monitoring ptaków na lądowych farmach wiatrowych. Poradnik metodyczny”. Jest to opracowanie pod redakcją zbiorową, mające na celu prezentacją metodyki badań na potrzeby ocen oddziaływania lądowych farm wiatrowych na ptaki.
W naszym przekonaniu ich zastosowanie pozwoli na skuteczniejszą ochronę gatunków najbardziej narażonych na negatywne oddziaływanie elektrowni wiatrowych. Poradnik ma za zadanie nie tylko ułatwić dokonanie oceny znaczenia danej lokalizacji dla ptaków, ale także wprowadza pewne wartości graniczne niezbędne dla ochrony kluczowych gatunków. Ma on również ułatwić
pracę urzędnikom wydającym decyzje środowiskowe, poprzez ujednolicenie raportów z monitoringów ornitologicznych.
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków (OTOP) to założona w 1991 r. organizacja pozarządowa o statusie pożytku publicznego. Powadzimy działania z dziedziny monitoringu, czynnej ochrony przyrody, kształtowania polityk mających wpływ na środowisko oraz edukacji. Wspiera nas rzesza kilku tysięcy członków i wolontariuszy.
Najważniejsze zmiany w zakresie monitoringu przedrealizacyjnego.
Do najważniejszych zmian w stosunku do poprzednich wytycznych należą:
- Rezygnacja z niektórych modułów badawczych – badań w ramach schematu MPPL (Monito-
ring Pospolitych Ptaków Lęgowych) oraz liczeń ptaków na transektach. - Zmiany w liście gatunków objętych cenzusem.
- Wprowadzenie nowego modułu – mapowanie siedlisk.
- Rezygnacja z oceny liczebności niektórych gatunków ptaków podczas liczenia na punktach.
- Doprecyzowanie zasad wyznaczania punktów obserwacyjnych oraz minimalnego czasu obserwacji na punktach.
- Konieczność dokładniejszej oceny wykorzystania przestrzeni powietrznej przez ptaki drapieżne (notowanie obserwacji w dwóch buforach odległości od turbin).
- Możliwość porównywania uzyskanych wskaźników aktywności ptaków drapieżnych do wartości referencyjnych (opracowanych na podstawie danych uzyskanych z badań opartych o liczenia na punktach obserwacyjnych w różnych częściach Polski).
- Wprowadzenie minimalnych rekomendowanych odległości lokalizacji turbin od gniazd oraz
zbiorowych noclegowisk kluczowych gatunków ptaków. - Wprowadzenie konieczności minimalizacji oddziaływania turbin w pewnej odległości od gniazd
gatunków kluczowych. - Wprowadzenie schematu raportu przedrealizacyjnego
Ocena lokalizacji farmy wiatrowej pod kątem wpływu na ptaki
Monitoring przedrealizacyjny
W ramach całorocznych obserwacji terenowych, należy zastosować 4 moduły badawcze:
1) Liczenia na punktach obserwacyjnych (w buforze 2000 m od turbin).
2) Cenzus wybranych gatunków lęgowych (w buforach 500 m oraz 2000 m od turbin).
3) Wyszukiwanie zgrupowań żerowiskowych oraz noclegowisk (w buforze do 2000 m od turbin).
4) Kartowanie siedlisk (w buforze do 500 m od turbin).
Główna zmiana – minimalne rekomendowane odległości turbin od gniazd
Minimalna rekomendowana odległość turbin od gniazd (lub granic wyznaczonych stref w przypadku
braku wiedzy co do lokalizacji gniazda) – strefa 1 oraz zakres odległości od gniazd, w której konieczne jest
zastosowanie działań minimalizujących – strefa 2.
Gdzie znaleźć opracowanie?
Cała publikacja znajduje się na stronie internetowej Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Ochrony Ptaków (OTOP), pod poniższym linkiem.
